Agencje rekrutacyjne IT w obliczu kryzysu

Na początku roku byliśmy świadkami zwolnień w sektorze Big Tech oraz w agencjach rekrutacyjnych IT, które w dużej mierze opierały się na modelu RPO („wypożyczanie” rekruterów agencji do wewnętrznych działów rekrutacyjnych swoich klientów). W drugim kwartale również agencje bazujące na modelu Success Fee (płatność za wyniki) oraz software house’y zaczęły redukować stanowiska rekruterów. Trudną sytuację potwierdzają dziesiątki wpisów osób poszukujących pracy na grupach HR i Linkedin oraz freelancerzy rekompensujący sobie braki w przychodach z rekrutacji poprzez oferowanie usług wspierających kandydatów, takich jak doradztwo CV.

Ofert pracy w rekrutacji IT jest mało (nawet 6-krotny spadek w okresie 11.2022-05.2023), a konkurencja o każdy wakat jest ogromna.

Problemy w wewnętrznych działach HR

Po rekruterach z agencji rekrutacyjnych IT, latem przyszedł czas na rekruterów z wewnętrznych działów HR. Widać było, że zarządy dużych firm chciały jak najdłużej zachować ciężko wypracowane wewnętrzne zespoły rekrutacyjne IT, ale i one przeliczyły swoje przyszłe potrzeby w kontekście zwalniającej gospodarki i rozpoczęły proces redukcji zatrudnienia. Z perspektywy dostawców usług rekrutacyjnych ten bolesny krok jest konieczny, aby popyt na ich usługi mógł wzrosnąć, gdy gospodarka nieco się poprawi. W końcu, gdy ledwo jest wystarczająco dużo wakatów do obsadzenia w wewnętrznych działach pozyskiwania talentów, które rozwinęły się w okresie po pandemii, niewiele pozostaje dla zewnętrznych dostawców. Ostatnim ogniwem potwierdzającym kurczenie się branży jako całości są zwolnienia w portalach pracy IT i firmach oferujących produkty HR-tech.

Co dalej z rekrutacją IT?

W mediach społecznościowych pojawia się coraz więcej pytań o to, co dalej z branżą rekrutacji IT. Choć nikt nie wie, co przyniesie przyszłość, w Team Up staramy się wyciągać wnioski z danych historycznych i budować najbardziej prawdopodobne naszym zdaniem scenariusze.

W momencie przygotowywania naszego raportu mamy lato 2023 roku. Okres wakacyjny zawsze kojarzony był z najmniej intensywną porą roku. Pod warstwą sezonowej swawoli kryje się warstwa słabej aktywności gospodarczej, którą obecnie trudno ocenić inaczej niż przez pryzmat wskaźników makroekonomicznych i przedwakacyjnych trendów. Sytuacja na rynkach finansowych w Stanach Zjednoczonych wydaje się być dość optymistyczna, a inflacja z miesiąca na miesiąc zbliża się do celu. Bacznie obserwujemy reakcję rynku pracy IT na rynki finansowe i decyzje Fed, gdyż często utrzymujące się trendy na amerykańskim parkiecie z czasem znajdują odzwierciedlenie we wzroście zatrudnienia w amerykańskich firmach. Polski sektor IT jest ściśle powiązany z tym, co dzieje się za oceanem, gdyż duża część naszych usług informatycznych jest eksportowana właśnie do tego kraju. To także ogromny rynek zbytu dla podmiotów z Europy i reszty świata.

Czy na horyzoncie widać silne odbicie, takie jak po kryzysie COVID?

Warto odróżnić sytuację w 2020 roku od tego, co obserwujemy dzisiaj. Wówczas pojawienie się pandemii prowadziło do przymusowych lockdownów, zakłóceń w łańcuchu dostaw i niepewności co do tego, co wydarzy się jutro. Większość firm „wstrzymała oddech” na kilka miesięcy, zamrażając rekrutację IT. Jednak stosunkowo szybka adaptacja konsumentów i firm do nowego, niemal w pełni zdalnego świata e-commerce przyniosła bezprecedensowe tempo rekrutacji technicznej, a w konsekwencji puchnięcie bańki branżowej. Jazda na fali pandemii drukowanych pieniędzy nie mogła trwać wiecznie, a galopująca inflacja wraz z rosnącymi stopami procentowymi skutecznie schładzały globalne gospodarki. Firmy zdały sobie sprawę, że struktury i strategie zbudowane na hossie były nietrwałe i wymagały szybkiej korekty. Dopóki restrukturyzacje będą kontynuowane, a czynniki makroekonomiczne niekorzystne, rekrutacja IT nie będzie priorytetem dla większości firm, o czym świadczą najnowsze odczyty PMI (43,5 pkt – 08.2023).

Nasze prognozy dla rynku pracy IT

Naszym zdaniem, jeśli obserwowane trendy się utrzymają, pewną poprawę koniunktury zobaczymy w czwartym kwartale po okresie świątecznym. Nie spodziewamy się spektakularnych wzrostów, a raczej powrotu do wskaźników z okolic końca pierwszego kwartału. Ożywienie będzie prawdopodobnie powolne i trudno będzie jednoznacznie określić, kiedy nastąpi, podobnie jak miało to miejsce w 2008 roku. Zakładając, że rekrutacje IT w USA znów zaczną dynamiczniej rosnąć na początku przyszłego roku, a rynek IT w Polsce zwykle reaguje z około półrocznym opóźnieniem, bardziej zauważalnych wzrostów możemy spodziewać się tuż przed lub po wakacjach 2024 roku.

Do tego czasu nasza branża musi przejść w „tryb eko” i de facto trwale się zrestrukturyzować, bo poziomy rekrutacji IT sprzed 1,5 roku raczej nie zostaną osiągnięte przez najbliższe kilka lat.

Co mogą zrobić rekruterzy IT?

W latach 2019-2022 obserwowaliśmy ogromny wzrost w branży rekrutacji IT. Wielu rekruterów, którzy zaczynali wówczas swoją karierę w agencjach rekrutacyjnych IT i wewnętrznych działach HR, dorastało w czasach silnej hossy i nie zna innego świata. Naszym zdaniem nie warto czekać na powrót sprzyjających wiatrów. Zamiast tego zalecamy zrewidowanie swoich przekonań na temat zawodu i umiejętności potrzebnych do odniesienia sukcesu oraz zabranie się za przegląd swoich kompetencji.

Oto garść wskazówek dla rekruterów IT, którzy chcą wykorzystać ten czas, by stać się rekruterem odpornym na kryzys.

  1. Rekrutacja to sprzedaż. Sprzedaż polega na byciu ciekawym problemów drugiej strony, budowaniu relacji i wpływaniu na status quo. Rekruterzy (podobnie jak sprzedawcy) idący na ilość, mechanicznie wysyłający po raz setny tę samą wiadomość, zostaną w pierwszej kolejności zweryfikowani przez rynek, a następnie zastąpieni przez AI i chatboty nowej generacji. Rozwijaj dobre umiejętności sprzedażowe, jest to o wiele ważniejsze niż inne szkolenia z zakresu pozyskiwania i boolean.
  2. Zidentyfikuj „momenty prawdy”. W rekrutacji IT często może się wydawać, że nie mamy kontroli nad ostatecznym wynikiem. Tak wiele czynników odgrywa rolę w powodzeniu procesu rekrutacji, że łatwo jest stać się obojętnym na nie wszystkie i skupić się na strategii „spray-and-pray” polegającej na wysyłaniu CV, aż „coś się przytrafi”. Działaj z zamiarem zamknięcia każdego wakatu, a nie z zamiarem wysyłania kandydatów. Bądź czujny na KLUCZOWE momenty, w których przegapienie okazji do wywarcia wpływu statystycznie zmniejszy ilość sukcesów, które osiągniesz w dłuższej perspektywie, np. w ciągu roku. Takim momentem jest co najmniej etap składania oferty, ale bez dobrze zbudowanej relacji poprzez aktywny i wartościowy kontakt na wcześniejszych etapach ograniczysz swój wpływ w momencie podejmowania decyzji przez kandydata.
  3. Nie bądź biernym odbiorcą procesu jak NPC. Słuchaj uważnie, ale także informuj, edukuj i wpływaj na oczekiwania menedżera ds. rekrutacji i postępuj w ten sam sposób z kandydatem. To TY jesteś ekspertem ds. rekrutacji.
  4. Odejdź od skupiania się na „must have” w rekrutacji IT. Być może było to wystarczające w ostatnich latach, ale dziś twoi kandydaci konkurują z dziesiątkami takich kandydatów, którzy sami aplikowali za pośrednictwem strony kariery. Co zrobisz, aby Twoi kandydaci byli na POZIOMIE? Nie pytaj tylko HM-ów „Ile minimum lat w Javie musi mieć kandydat”. Zapytaj o idealny profil i zacznij poszukiwania od takich osób. Możesz zadawać pytania typu: „Z którym kandydatem, którego zobaczyłbyś w swojej skrzynce mailowej, umówiłbyś się na rozmowę w pierwszej kolejności?”.
  5. Buduj relacje poprzez autentyczną komunikację i skupienie się na dawaniu wartości wszystkim stronom procesu. Dobre relacje oznaczają większe zaufanie do Ciebie i Twoich umiejętności. Większe zaufanie daje dostęp do głębiej ukrytych informacji i motywacji, a to daje więcej narzędzi wpływu w „chwilach prawdy”.

Podsumowując – sprawy nie są łatwe. Ani dla agencji rekrutacyjnych IT, ani dla specjalistów z branży. Kryzys na rynku pracy IT to jednak dobry moment, by popracować zarówno nad procesami w firmie, jak i kompetencjami rekruterów. Jeśli szukasz źródeł wiedzy, by wzmocnić swoje rzemiosło, zajrzyj do innych naszych wpisów, z których dowiesz się m.in. jak pokonać koszmar odrzuconych ofert, czy jakie wtyczki i aplikacje mogą usprawnić Twoją pracę.

Czy stan rynku pracy IT jest dla Ciebie ważnym tematem? Szukasz więcej informacji? Pobierz bezpłatny raport o rynku IT, w którym znajdziesz:

  • Komentarze ekspertów z wieloletnim doświadczeniem w branży IT, dodające głębi analizie
  • Wewnętrzne dane o stanie rynku pracy IT zbierane przez 3 lata, uzupełnione o zweryfikowane informacje z niezależnych źródeł
  • Zewnętrzne dane z Polski i ze świata, zestawione tak, aby pokazać rzeczywiste trendy, a nie chwilowe odchylenia.
  • Porady ekspertów dla specjalistów HR w branży IT

Możesz również zapisać się do naszego newslettera, aby nie przegapić kolejnych raportów, które publikujemy co kwartał.